เรียนรู้ปรากฏการณ์ Flashover และ Backdraft จากเหตุเพลิงไหม้ “เมาน์เทนบี”

กรณีเกิดเพลิงไหม้สถานบันเทิงเมาน์เทน บี (Mountain B) ซึ่งตั้งอยู่ซอยสุขุมวิท 99 ต.พลูตาหลวง อ.สัตหีบ จ.ชลบุรี เหตุเกิดเมื่อเวลา 01.00 น. วันที่ 5 ส.ค. ที่ผ่านมา ส่งผลให้มีผู้เสียชีวิตในที่เกิดเหตุ 13 ราย ล่าสุดมีรายงานผู้เสียชีวิตเพิ่มเติมเป็น 15 ราย

โดยภาพเหตุการณ์ที่เผยแพร่ผ่านสื่อแสดงให้เห็นว่า ขณะเกิดเปลวไฟบนหลังคา ภายในอาคารก็เกิดกลุ่มควันจำนวนมาก ประกอบกับมีความร้อนเกิดขึ้น ท้ายที่สุดเกิดแรงระเบิด และเกิดเปลวไฟขนาดใหญ่เกิดขึ้นอีกครั้ง

ด้านนายนพรัตน์ จตุพงษ์ จากชมรมอาสาสมัครดับเพลิงภาคตะวันออก ให้ข้อมูลกับ News ว่าเหตุเพลิงไหม้สถานบันเทิงเมาน์เทนบี คล้ายกับเกิดปรากฎการณ์ Flashover เนื่องจากขณะเกิดเพลิงไหม้ ส่วนหลังคาเปิดออกแล้ว แต่ยังคงมีความร้อนสะสมภายในอาคาร ขณะนั้นภายในอาคารมีออกซิเจนอยู่แล้วระดับหนึ่ง แต่มีการเผาไหม้ที่ไม่สมบูรณ์ ประกอบกับภายในอาคารมีการใช้กาวและวัสดุกันเสียงล้อมรอบ จึงกลายเป็นเชื้อเพลิงอย่างดี เมื่อมีความร้อนสะสมจากด้านบน (หลังคา) จึงติดไฟได้ด้วยตัวเอง และกลายเป็นเปลวเพลิงขนาดใหญ่เกิดขึ้นพร้อมกันตามที่ปรากฎในคลิป (ขณะคนวิ่งออกมา)

ซึ่งจะแตกต่างจากปรากฎการณ์ Backdraft เนื่องจาก Backdraft จะเป็นการระเบิด และเกิดเปลวไฟเนื่องจากอากาศหรือ ออกซิเจนวิ่งเข้าหาเชื้อเพลิงที่เป็นไฟหรือควันที่ยังไม่ติดไฟหรือไฟใกล้ดับ อธิบายให้เข้าใจง่ายคือภายในอาคารต้องไม่มีออกซิเจน เมื่อเกิดออกซิเจนเข้าไปกระตุ้น ทำให้ปัจจัยการเกิดไฟครบสมบูรณ์ ก็จะเกิดการจุดติดอย่างรวดเร็วเฉียบพลัน รุนแรง มีขนาดใหญ่เหมือนกับการระเบิดเช่นกัน

เมื่อประสบเหตุเพลิงไหม้ เราสามารถประเมินสภาพแวดล้อม และคาดการณ์ได้ ว่าอาจจะเกิดปรากฎการณ์เหล่านี้ ซึ่งเมื่อเกิดแรงระเบิด และเปลวไฟขนาดใหญ่ ก็จะทำให้ได้รับบาดเจ็บตามมา หากเป็นไปได้ผู้เชี่ยวชาญแนะนำให้ถอยห่างออกจากจุดเกิดเหตุเพื่อความปลอดภัย

นายนพรัตน์ กล่าวทิ้งท้ายว่า ภายในสถานบันเทิงแห่งนี้มีจุดเสี่ยงหลายจุด ไม่ว่าจะเป็นปัญหาประตูทางออก-ทางหนีไฟ การจัดวางโต๊ะกีดขวางทางเดิน รวมทั้งบุคลากรขาดการฝึกอบรมขณะเกิดเหตุฉุกเฉิน จึงเกิดความสูญเสียขึ้น เพราะฉะนั้นองค์กรต่างๆ จึงไม่ควรละเลยที่จะฝึกอบรมพนักงาน และหมั่นซ้อมแผนฉุกเฉินเพื่อเตรียมความพร้อมอยู่เสมอ

ด้านนายมานพ เทศฤทธิ์ อาสาสมัครกู้ภัยสว่างโรจนธรรมสถาน สัตหีบ ซึ่งเป็นเจ้าหน้าที่ชุดแรกที่เข้าไปช่วยเหลือผู้บาดเจ็บในเหตุเพลิงไหม้สถานบันเทิงเมาน์เทนบี ให้คำแนะนำเพิ่มเติมว่า หากประชาชนประสบเหตุเพลิงไหม้ และถูกเปลวเพลิงตามร่างกาย ไม่ควรใช้น้ำราดตัวทันที เนื่องจากเกิดความเสี่ยงที่อาจจะทำให้เกิดภาวะติดเชื้อตามมา หากยังมีเปลวไฟลุกไหม้บนร่างกายควรใช้ผ้าตบเพื่อช่วยดับไฟ หรือนอนกลิ้งเพื่อดับไฟ จะลดความเสี่ยงได้ดีกว่าการใช้น้ำราด ทั้งนี้หากประสบเหตุเพลิงไหม้ ควรมีสติ และรีบออกมาจากจุดเกิดเหตุทันที